Tuesday, December 10, 2013

TRIBUTE  TO  A  MOTHER


May nadaluhan akong kasayahan kung saan ipinagdiwang ang kaarawan ng isang madre de familia.  Mula nang tumuntong ito sa ikawalumpong taon, lagi nang ipinaghahanda siya ng kanyang mga anak, kasama ang ilang piling kamag-anak at kaibigan.  Natatandaan ko na ang kanyang ikawalumpo ay tunay na isang surprise party, ginanap sa isang malaking function room, ipinang-imbita sa maraming kamag-anak na matagal nang hindi nakikita, mga naging kasamahan sa trabaho, sampu ng mga naging kaibigang modista at suking manikurista.  Ang kanyang limang anak na may kani-kaniya nang pamilya ay naghanda ng programa kung saan sila sumayaw at kumanta at nagpakita ng kani-kanilang talento.  Naulit ang di-kalakihang pagdiriwang nang sumapit ang kanyang ikawalumpo't lima.  Ang mga nakapagitang taon ay mga simpling pagsasama-sama na lamang, ngunit ang saya, katuwaan at halakhakan ay hindi kumukupas, mandin ay lalong nadadagdagan.

Ganito ang nangyari sa katatapos niyang pagdiriwang sa kanyang ikawalumpo't pitong kaarawan.  Halos pamilya lamang ang imbitado, mangilan-ngilan lamang ang naiba.  Bukod sa kainan, nagkaroon ng maikling programa, may umawit, may video presentation ng pagbati mula sa hindi nakarating, at isang nakatutuwang palaro.  Ito ang How Well Do You Know Your Mother.

Pinaupo nila ang celebrator sa harap ng nakahilera, nakaupong limang anak, at sa bawat tanong ng emcee na lumalabas din sa wall screen, sabay-sabay silang nagsusulat ng sagot.  Sunod ay ikinukumpara nila ito kung tumama sa sagot ng kanilang ina.

Sino ang paboritong anak?  Tama silang lahat, ang unico hijo.  Katwiran noong ina, kung isa sa apat na babae ang pinili niya, baka magkagalit pa ang mga ito.  Mukhang Solomonic decision kung titingnan, pero ang totoo, that is the truth and nothing but the truth.

Sino ang paboritong apo?  Tama ulit silang lahat.  Accepted na ng lahat, dahil siguro, iyon ang kapisan, at siya niyang laging kasama.

Marami pang tanong:  Sino ang boyfriend bago napangasawa ang kanilang ama?  Sino ang best friend sa high school?  Sino ang nakagalit nito noong nag-aaral pa na pinukol o itinapon ang bakya?  Sino ang paboritong manliligaw ng mga anak na babae (na hindi naman nila napangasawa)?  Ano ang pet peeve?At marami pang iba.

Ang palaro ay punung-puno ng hindi magkamayaw na sigawan at halakhakan ng manonood at ng mismong mga kasali rito.  Ngunit ang pinaka-finale ng selebrasyon ay ang inihandang tribute ng isa sa mga anak.  Ang talumpati ay kumakatawan na sa damdamin at sentimyento nilang magkakapatid sa kanilang ina.

Nagustuhan ko ang aking narinig at hiniling ko sa gumawa na bigyan ako ng kopya at pahapyaw ko itong ilalagay dito sa aking blog dahil maraming bagay na matututuhan at makaaaliw din sa sinumang makababasa.

Ang kanilang Mommy at Daddy ay unang nagkita at nagkadaupang-palad sa isang restoran sa noon ay Dewey, ngayon ay Roxas Boulevard na.  Kasama ng Mommy nila ang kanilang Tiyahin na may-ari ng nasabing restoran.  Ayon sa kwento, kasama naman ng kanilang Daddy ang fiancee nito na diumano'y isang heiress ng isang banking family.  “Daddy was said to be enamoured by this lass from Malolos that he broke his engagement to the heiress.  Ewan lang kung the other way around, baka inalembongan ni probinsyana.  Ha ha ha.”  Malimit nga raw nilang tuksuhin ang kanilang Mommy na kung iyong heiress ang napangasawa ng Daddy nila, sana, ang yaman-yaman nila.  Sagot raw naman ng Mommy nila, mayaman nga siguro, ngunit hindi naman kayo ganyan kagaganda.

Ikinasal ang kanilang mga magulang noong March, 1950 sa simbahan at ipinanganak ang panganay ng November 1950.  Aba, premature pala ito, kasi eight months lang!  Naughty, naughty!  (Sigawan na ang mga nakikinig at nanonood.  Everybody chanted, premature si---, premature si ---)  Dito ay hindi na naawat ang kanilang Mommy.  Tumayo ito at kahit pinipigil at pinauupo, ay hinarap ang mga bisita at nagpaliwanag.  Gusto na nilang pakasal, wala silang pera.  Nalaman ito ng kaibigan nilang propesora sa isang unibersidad at ito ang mismong nag-asikaso, nagkagasta, sa kanilang kasal, pati na ang kainan nila pagkatapos ng civil marriage. “Still, you lived in sin!”  sabi ng anak na nagbibigay ng tribute.  “Pero okay lang...”  dahil namana raw niya ito,  kasi siya mismo, it took her fifteen years to have a church wedding, after the civil one.

“How was she when we're growing up?”  Ang Mommy raw niya ay isang disciplinarian, hindi ang stereotype demonstrative and hugging mother, kaya tinawag nga nila itong “Angela Channing” ng Falcon Crest tv soap.  Sa magkakapatid naman ay siya ang nakatanggap ng pinakamaraming palo at sabunot.  Wala pa raw Bantay Bata noon.  Minsan nga, tumakbo pa siya sa labas ng kalsada at humingi ng saklolo sa kapit-bahay na tumawag ng pulis dahil inaapi siya.  Huminto naman sa paghabol ang Mommy niya at tinawag siyang maldita.

Walang palya, natatandaan niya ang paghahanda ng kanyang Mommy sa araw-araw nilang baon sa iskwela.  Shrimp, chicken or egg sandwich partnered with her concocted vanilla milk shake or a chocolate drink she called todee.  Lagi ito sa kusina, nagluluto at hanggang ngayon, ito pa rin ang naghahanda ng pagkain sa bahay.  Dahil dito, tatlo sila sa kanilang limang magkakapatid ang marunong magluto.  Ang dalawang hindi ay nakatagpo naman ng mga asawang marunong magluto.  Ang galing!

Halos taon-taon, pagkatapos ng aral sa iskwela, silang tatlong matatanda sa magkakapatid ay inihahatid ng kanilang Mommy sa probinsiya upang magbakasyon sa tahanan ng mga magulang nito.  Thank you Mommy, anila , because we all had a wonderful time with Amang and Inang and the Titas and cousins.  These memories we will always treasure.  Natatandaan pa niya ang kanyang tanong kay Amang na isang BIR Agent kung bakit sa bus sila sumasakay at wala itong kotse tulad ng mga kasamahang examiner.  Kinandong daw siya ng matanda at sinabing, “Never mind what other people have, what is important in life is having good relationships and good values.  Always be satisfied with what you have.”  Hindi raw niya  nalimutan ang sinabing ito ni Amang na naging pamantayan niya sa kanyang buhay.

Nang mga teenager na sila, hinahayaan ng kanilang Mommy na magbakasyon ang kanilang maid sa probinsiya at dito sila natuto ng mga karaniwang gawaing-bahay.  Kaya, halatang-halata, aniya kung sino ang may bisitang manliligaw na darating, kasi linis nang linis ng sala.  Lahat sila ngayon ay excellent housekeepers and housemanagers, kung saan dalawa pa nga ang lumabas na OC,  At pinahulaan pa kung sino ang mga ito.

Hindi lamang iyon.  Tinuruan din daw silang mga babae ng kanilang Mommy ng beauty secrets.  Dahil dry ang kanilang skin, kailangan ang moisturizer sa mukha at katawan at huwag na huwag matutulog na marumi ang mukha.  Gamit raw ng kanyang Mommy ay Ponds cleansing cream, at siguro nga, epektibo naman ito, kita ang ebidensiya.  Siempre rin, good genes!

Nang sila ay lumalaki na, nagsisimula nang pumalaot sa mundo, wika nga, sinabi ng kanilang Mommy na dapat, ang babae ay kailangang magkaroon ng sariling pera.  Kaya magtrabaho sila at nang hindi kailangang humingi pa sa asawa ng pambili ng mga bagay na gusto nila.  Ulit-ulit itong sinabi ng kanilang Mommy.  Na sinunod naman nila.  Dito ay kinantiyawan pa niya ang mga bayaw kung alam ng mga ito ang secret bank accounts ng mga asawa.

Isang praktikal na tao ang kanyang Mommy.  Habang ang ibang kakilala o kapit-bahay ay sa Rustan o Hongkong bumibili ng damit, ito ay sa Divisoria nagpupunta, naghahanap ng retaso sa mga imported na tela na ipinatatahi sa kilala nilang modista.  Kaya magaganda pa rin ang kanilang damit.

Naniniwala rin ang kanyang Mommy na ang isang tao ay kailangang may well-rounded personality.  Kaya marami silang sinalihang iba't ibang aktibidades.  Ang mga babae ay nag-aral ng swimming, ballet at Hawaiian lessons, ang kapatid na lalaki ay judo, swimming at typing, wala pa yatang computer noon dito.  Dahil praktikal nga ang Mommy nila, she managed to come up with the fees.  Sa kanilang klase sa Hawaiian, ito ang nagdisenyo, bumili, humanap ng costurera, at nagbenta ng grass skirts at costumes kapag may recital, tuloy libre na tuloy sila.  Lahat sila ay naging magaling magsayaw ng Hawaiian at may isang panahon pa nga na nagsayaw siya sa tv show ni Pancho Magalona kung saan kinausap pa raw ng isang executive producer ang kanyang Mommy para payagan siyang lumabas as emcee sa Stop, Look and Listen. Na tinanggihan ng kanyang Mommy.  No way.  Na nang usisain niya, makalipas ang maraming taon kung bakit ito tumanggi, sagot raw nito, kung siya ay pinayagan, baka lima na ang anak niya at tatlo ang ama! 

Dumanas sila ng financial setbacks nang may nangyari sa business ng kanilang ama kung kailan sinabing baka di na sila makapag-aral.  Sabi niya, somehow, we managed and found a way to  earn money and was able to finish our schooling.  Naging huwaran nila dito ang kanilang Mommy, na nagtrabaho bilang ahente ng insurance and managed to put food on the table.

Bilang Mommy ng mga teenagers, maituturing na liberal ang kanilang ina.  Pinabayaan raw silang magkaroon ng boyfriend kahit nasa high school pa lamang.  Kapag dumadalo sa party, ang curfew nila ay alas dos ng madaling-araw, ngunit kailangang may kasamang chaperon  na kapatid.  Habilin raw nito na kapag nasiraan ng sinasakyan, tumawag lamang sa bahay at ipaalam ito at huwag matakot umuwi ng late.  Kaya raw naging standard alibi nila ang nasisiraan ng sasakyan.  Anong say mo, Mader, tukso pa niya sa celebrator.

Ang nagbibigay ng tribute ay nag-asawa sa murang edad na disiotso, ngunit, ipinakadiin-diin niya, hindi premature ang kanyang panganay.  Sabi raw ng kanyang Mommy,  ang pag-aasawa ay hindi tulad ng pagbo-boyfriend na pwedeng palitan pag ayaw na.  Well, mother dear, sabi niya, dinibdib ko yun and am still happily married after forty one years of marriage to the same man.

Nang magsimula raw magkaroon ng mga apo ang kanilang Mommy, she mellowed and became sweet, especially sa favorite na apo.  Dito lang ba?  Tanungin raw ang ibang apo.

Sa pagtatapos, ito ang sinabi niya:

Well, Mommy, all your children grew up to be resilient, hardworking, compassionate and stable individuals (wala raw bipolar, private joke siguro nila ito), mga kikay at lukaret lamang at dating pabling.  We are what we are now because of our upbringing.  Because of this, we would like to honor you today.  Thank you for everything.  We love you.

At isang bouquet of  spring flowers ang inialay nila rito.  Na nakita raw nilang inalog-alog nito at tiningnan kung may sobreng nakasingit.


No comments:

Post a Comment