SAYANG NA PAG-IBIG

MARSO.  Tapos na ang malalamig na araw at gabi, ang nanunuot sa buto na simoy ng hanging amihan.  Narito na ang tag-init.  Ang panahon ng nalalapit na bakasyon, ng matatapos nang pagpasok sa iskwela.  Na ang ibig sabihin ay panahon rin ng mga school fair, ng mga Prom, ng mga soiree.

Na hindi namin masyadong naranasan ng aming kapanahunan.  Ang mga fair ay bihirang mangyari sa iskwelahan noon.  Ang mga ferris wheel at sari-saring booth na may samu’t saring exhibits o palabas ay tuwing piyesta lamang ng bayan nakikita sa may patyo ng simbahan. Natatandaan pa ba ninyo iyong babaing sirena raw? Ang dalagang dalawang piye lamang ang taas? Ang taong gubat?

Ang mga prom naman ay ang tinatawag naming Junior-Senior’s Prom na sinasalihan ng mga nasa ikatlo at ikaapat ng taon ng pag-aaral sa high school (at ang detalyadong paglalarawan nito ay mababasa sa ilalabas kong ikaapat na libro sa 2016, ang Sa Pag-ibig, Parehas ang Laban). 

Ang soiree?  Jam Session o Barn Dance – iyan ang aming pinaka-soiree noon kung saan nagkakatagpo ang mga teenagers. Doon nabubuo ang mga first love, love at first sight, young love na pinananaligang maitaguyod hanggang dumating ang panahong totohanan na, ito na talaga.  Ngunit, nangyayari ba?  

Narito ang isang kwento na marahil, makaka-relate kayo.  O nangyari sa isang kaibigan o kakilala ninyo.  Noong panahong usung-uso ang pag-alis ng mga nais magtrabaho abroad.  Nang mga araw na hindi pa naman uso ang magkaroon ng celfone ang mga ordinaryong taong tulad natin.  Pager pa yata.  Saka di pa pangkaraniwan ang pagkakaroon ng computer sa mga bahay, kaya wala pang email.  Snail mail pa.  At kay mahal ng overseas phone call.  

Narito ang isang kwentong may kaunting kurot sa puso.  Ang…

SAYANG NA PAG-IBIG

REYUNYON sa high school. Sampung taon na ang nakalilipas mula nang iwanan nila ang kolehiyong pinasukan nila mula kinder, prep, grade one hanggang seven, apat na taon sa high shool. 

A, ang high school days ng mga school fair at soiree kung saan nakakahalubilo nila ang mga istudyante ng exclusive boys school na kapit- paaralan nila. Mga araw sa high school ng mga panakaw na pagpunta sa mga mall sa Cubao, sa Greenhills, sa Eagle’s Nest sa papuntang Antipolo. 

Ang sarap pagbalikan ang masasayang araw na iyon bagaman sa nakaraang reyunyon, may bagong napag-uusapan, napagtutuuan ng pansin. Sa halos sabay-sabay nilang edad na dalawampu’t pito, sino sa kanila ang mga dalaga pa, may prospect pero walang boyfriend, may boyfriend at may balak nang pakasal, may asawa na pero wala pang anak, at ang mga may asawa na at anak.

Nakakatawa. Si Lorie na siyang pinakasimpli at pinakamahinhin sa kanilang klase ang unang-unang nag-asawa, apat na ang anak. Akala nila noon, magmamadre ito, iyon pala’y closet kikay ito.

Marami-rami na rin ang may asawa, halos kakakasal lamang, at mga may boyfriend na malapit nang magpakasal.  Pero siya, hindi niya alam kung saang kategorya lalagay.

“Ano ba, Gigi. Sino ba ngayon?” ang tanungan.

“Exuse me,” sabi niya. “Hindi ako papalit-palit, ‘no?”

Sabay-sabay ang bulalas. “Don’t tell us, si Bonnie pa rin hanggang ngayon!”

Tumaas ang kanyang kilay. “Ano’ng sama noon. Matibay, e…”

May nakaalala. “Third year high school pa lang nang ligawan ka niya.”

“Sa college fair nila,” may sumabad. “Hoy, di ba na-jail kayong dalawa ni Bonnie. At du’n ka dinigahan, saka maghapon kayong naka-handcuff. Kaya di ka makahiwalay, pero enjoy naman. Teka, kailan mo nga siya sinagot?”

“Nu’ng senior na tayo. Prom night.”

“Ay, oo, ganda nga ng corsage na bigay niya, catleya. Na dinugas pala niya sa garden ng Mama niya. Hahaha.”

Si Bonnie, kilalang-kilala ng kanyang barkada sa high school. Paano, lagi itong nakaabang sa may labasan ng kanilang iskwelahan. At may padulas lagi sa kanyang mga kaibigan. Imported na chocolate.

May nagtanong. “Ibig mong sabihin, sampung taon na kayong on ni Bonnie.”

Tumango siya.

“Wala ka nang naging ibang boyfriend at si Bonnie ay wala ring nagIng ibang girlfriend.”

Tumango ulit siya.

May nag-usisa. “E, kailan naman ninyo balak pakasal?”

Doon siya hindi nakasagot. Kaya nga hindi niya malaman kung saang kategorya siya lalagay dahil may boyfriend nga siya pero wala pa silang balak magpakasal. “Nag-iipon pa kami,” nahagilap niyang sagot.

Tinatanggap ng kanyang mga kaharap ang kanyang dahilan ngunit may sinabi si Lorie na nakabahala sa kanya.  “Ang tagal na ninyong magboyfriend, baka kayo magkalamigan. Sayang naman.”

May gusto pa sana siyang sabihin sa kanyang barkada tungkol kay Bonnie na sa kasalukuyan ay wala ito sa bansa, nasa abroad at doon nag-iipon ngunit dahil sa sinabi ni Lorie, hindi na niya itinuloy. Tiyak na mag-iimbita ito ng negatibong komentaryo at sa kalagayan ng kanyang damdamin ng mga sandaling iyon, sasama pang lalo ang kanyang loob.

DALAWANG beses isang buwan kung mag-usap sila sa telepono ni Bonnie. Iskedyul iyon, pero kung may mahalagang bagay na gusto nilang ipaalam sa isa’t isa, nagtatawagan sila nang bukod. Pagkatapos ng reyunyon nila sa high school, nadama ni Gigi na gusto niyang makausap si Bonnie. Makuwentuhan ng mga nangyari.

“Masaya ba?” tanong ni Bonnie.

“Ang saya. Ang daming nag-attend. At ang dami nang may asawa. Kilala mo siguro si Lorie, iyong akala nami’y magmamaddre nu’ng araw. Naku, apat na ang anak. Siya ang unang-unang nag-asawa.”

“E hindi ka ba tinukso ng barkada mo?”

“Bakit?” 

“Ikaw ang unang-unang naligawan sa kanila, unang-unang nagka-boyfriend sa barkada pero hanggang ngayon, hindi pa rin nag-aasawa.”

Ang tawa niya. “Nagulat nga sila. Hindi nila akalain na tayo pa ring dalawa.”

Natawa rin si Bonnie. “Wala bang nag-comment na ang boring naman, walang variety.”

Hindi niya nagustuhan ang sinabi ni Bonnie. “Bakit, boring na ba sa iyo ang relasyon natin?”

“Oooops, wala akong sinasabing ganyan,” mabilis na wika ni Bonnie.

Hindi siya kumibo. Gi, akala siguro ni Bonnie, wala na siya sa telepono.

Umungol siya, para kasing may nakaharang sa kanyang lalamunan. Saka naiinis siya kay Bonnie. Bakit nga ba hindi pa sila nagpapakasal.  Bakit kailangang mag-ipon pa. hindi naman kailangang en grande ang kasal. Puwedeng pamilya’t mga ninong lamang.

Si Bonnie. “Sinabi mo bang nag-iipon lang tayo.”

Hindi niya napigil ang sarili, nakahulagpos ang tanong. “E bakit ba kailangang mag-ipon pa.”

“Gi, pinag-usapan na natin ito, di ba. na gusto nating makabili ng isang lote, makapagpagawa kahit maliit munang bunggalo saka tayo pakakasal.”

Maaari naman tayong mangupahan. O doon muna sa amin. Mabait naman si Mommy.”

“O sa amin. Mabait din naman ang Mama ko,”

naghahamon ang tinig ni Bonnie.

“Kahit naman saan, ang importatante ay tayong dalawa,? pagpapaubaya niya.

Narinig niya ang buntong-hininga ni Bonnie, ang lalim. Bigla siyang kinabahan. Ganoon kasi si Bonnie kapag may mahalagang bagay na sasabihin. Nang manligaw ito sa kanya. Noong sabihing pupunta at dadalawin siya sa kanilang bahay. Nang unang ipagpaalam siya sa kanyang daddiy na lalabas sila dahil birthday nito.  At ang hindi niya malilimutan, nang sabihin sa kanya na may passport na ito at visa magtatrabaho sa abroad.  “Gigi…”

“Ano?” pigil ang kanyang paghinga.

“Di ba ang sabi ko nu’n, pagkatapos ng kontrata ko sa isang taon, uuwi na ‘ko.”

Para siyang nanlamig. “Sabi mo nga.”

Hindi agad sumagot si Bonnie. Para niya itong nakikita, nag-iisip ng sasabihin. At lalong lumakas ang tahip ng kanyang dibdib.  “Alam mo kasi,” at tumikhim si Bonnie, “pinapipirma na naman ako sa isang bagong kontrata, na napakaganda ng terms, may kasamang training na malaking- malaki ang maitutulong sa career ko.  Lalo’t magsasarili ako pagdating diyan sa atin.”

Siya naman ang huminga nang malalim. “Ibig mong sabihin, interesado ka sa bagong kontrata?”

“It’s not everyday that one gets this opportunity,” seryoso si Bonnie.

“Alam ko,” ayon niya.  “Kaya lang… parang napakatagal na ng aking ipinaghintay.”

“Gigi!” Napalakas ang tinig ni Bonnie.

“Parang di ko na kayang maghintay pa, Bonnie.”

“Gigi, makinig ka sa akin…”

Ngunit para siyang nasusian. Hindi na mapigil sa pagsasalita. “Siguro Bonnie, masyadong napaaga ang pagkakaroon natin ng relasyon. Kaagad naging mag-steady. Hindi na nagkaroon ng pagkakataong tumingin sa iba, makihalubilo sa iba. Tama ka. Totoo yon. Parang naging boring, walang variety. Okey lang naman sa akin, dahil happy naman ako sa iyo. Dahil din, may tinatanaw ako, iyong araw ng pagpapakasal natin, pagiging mag- asawa na siyang magbibigay ng bagong sigla sa ating relasyon.”

“Talaga namang magpapakasal tayo,” singit ni Bonnie.

“Noon, sabi mo pagkatapos ng college, basta’t stable na ang trabaho natin,” patuloy niya. “Dumating iyon pero ano’ng ginawa mo. Nagpunta ka diyan, nag-abroad. Madali kamong makakaipon ng pera. Okey, naniniwala ako du’n. Nang matatapos na ang iyong kontrata at handang-handa na ako sa iyong pag-uwi, sabi mo’y may offer kang mag-renew. Sayang na hindi mo tanggapin, mas maganda ang terms kaysa dati. E di pumayag naman ako. Ngayon, may bago na namang offer. Walang katapusan ‘yan. Paano na?”

“Last na ito, Gi…”

“Ewan,. Bonnie. Ewan.”

“Talagang ito na ang huli.”

“A, Bonnie, siguro, mabuting maghiwalay muna tayo.”

Nagulat na siya sa kanyang sinabi. Talagang nadala siya ng kanyang damdamin.

“Ano'ng ibig mong sabihin?” kaylamig ng tinig ni Bonnie.

“Let’s take a breather,” sagot naman niya.

Muli, narinig niya ang paghinga nang malalim ni Bonnie. “Kung iyan ang gusto mo, sige…”

Siya naman ang hindi kaagad nakasagot. Ang inaasahan sana niyang reaksiyon ni Bonnie ay matinding pagtutol sa kanyang sinabi. Na hindi nito ginawa. Sa halip ay pumayag agad, na parang bale wala dito na nagmumungkahi siya ng paghihiwalay. “All I want is for you to finish your contract, come home and marry as planned,” kanyang wika.

“And all I wish is for you to understand why I’m renewing my contract,” sagot naman ni Bonnie.

A, ang katulad nila ng mga sandaling iyon ay isang immovable object at isang irresistible force.  “Sorry Bonnie,” tangi niyang nasabi.

“Sorry din, Gigi,” ang sagot ni Bonnie.

At ganoon lang, tapos na. Ni walang malaking away na pinagmulan. Walang ibang taong kasangkot. Walang kadahi-dahilan. 

Wala nga kaya?

REYUNYON na naman sa high school. Limang taon mula nang huli nilang pagkikita. Laking gulat ng mga kaiskwela niya nang ipakilala niya ang kanyang kasama. “My husband, Marc…”

Nagkagulo ang mga ito. Ano’ng nangyari kay Bonnie, ang bulungan. 

“Ewan ko,” sagot niya. “Alam ko’y nasa abroad.” Ibig niyang sabihin, nasa abroad pa.

Sabi ni Lorie, “Sayang naman. Sampung taon!”

At kahit maligaya siya sa piling ni Marc, paminsan-minsan, sa kanyang pag-iisa, lalo at dumarating ang panahon ng mga school fair, prom, at soiree ng mga estudyante sa kolehiyong pinagtuturuan niya, nakadarama rin siya ng panghihinayang.

Agosto 10, 1992, Liwayway