NOONG ARAW. . . . PART 1

NOONG ARAW. . . . PART 1

Katatanggap ko lamang ng isang forwarded email tungkol sa larawan, tunog, lasa at kulay ng kapaligiran noong araw. Marami na akong tinanggap na ganitong uri ng email na tumatalakay ng panahong yaon na kung tawagin natin ay nineteen forgotten... ngunit ang isang ito ay talagang detalyado.

Masasabi kong hindi ko rin alam o nakita o naranasan ang marami rito (kasi po, e, isang hamak na promdi lamang ako...) ngunit sa inyo na naririyan at makababasa nito (na medyo society, na ngayon ay sosyal o sosi ang tawag), nakatitiyak akong makaka-relate kayo. May kakantiing alaala ang mga pook, pagkain, panoorin, at mga taong nababanggit rito. Kaya sa inyong pagbabasa, hayaan na lamang ninyong dumaloy ang mga gunita at sa ilang sandali ay maglunoy, wika nga, sa batis ng kahapon. Inaanyayahan ko kayong gawin ito, at lalong mainam, i-share ninyo sa amin at sa iba pang tagasubaybay. Email lang kayo sa eve.manunulat@gmail.com Simulan natin...

Panciteria Moderna was the place to go for pancit miki and miki bihon already wrapped in their version of 'tetra pak' (banana leaves on wrapping paper tied with a rubber band). Pancit bihon was the specialty of Panciteria Wa Nam .. Kung gusto mo naman ng chopsuey rice doon ka sa Hen Wah, tabi ng Avenue Theatre.

(Naalaala ko ang Wa Nam. Nang nagtatrabaho ako sa isang film exchange na ang opisina ay sa Carriedo, malapit sa ShoeMart, dito kami bumibili ng pancit kapag may birthday ang isa sa amin. Saka pata tim. Sarap na sarap na kami noon. Kaya nang magkaasawa ako, dinala kong minsan ang aking mga anak sa Wa Nam sa branch nito sa Cubao. Hindi nila nagustuhan. Either nag-deteriorate ang lasa ng pagkain ng restoran o mas maselan lang ang mga anak ko kaysa sa akin.)

At sa Ma Mon Luk, siopao was at 30 centavos; mami was at 70 centavos or 2 pcs. of siomai (large) with unlimited soup for 30 centavos.. So with one peso busog ka na. Ngayon bigay mo piso sa pulubi, titingnan ka pa ng masama.

(Noon, kapag ang magboyfriend ay nagtitipid at nag-iipon para sa kasal nila, paboritong kainan ay ang Ma Mon Luk. Tandang-tanda ko, laging puno ito ng gustong magmiryenda. Hindi pa tapos kumain, may nakatayo na sa likod at nag-aabang ng mababakanteng silya.)

The Shangri-la in the basement of Shelborne Hotel (at the back) was the place to go for dates if you wanted a dark and cozy atmosphere. The Black Angel along Shaw Blvd near the corner of Kalentong in Mandaluyong was a very good place to listen to soft music (Fleetwoods, Lettermen, Cascades) and the lights were also quite low.

(Hindi ko alam ito. Naririnig ko lang ang Shelborne Hotel.)

Then with the introduction of the 'black light' you look like Dracula about to devour a beautiful victim. Kaya lang pag may pustiso ka itim ang labas kaya mukhang kenkoy ka. So do not dare to smile...

(Di ko rin ito alam. Disco lights, medyo alam ko.)

With Php 30.00- 50.00 in your pocket you were in pretty good shape for a date.

(A, totoo 'yan. Beinte pesos nga lang, okey na ang fried chicken sa Max sa Quezon City, nakataksi pa papunta, kung saan kinakantahan ka pa ng “My Funny Valentine ng kasama mo, at sunod, pwede pang magsine pagkatapos. Valentine at birthday, Max ang paborito. Reasonable ang gastos, nasa ilalim ka pa ng mga puno na may ilaw, romantic...)


'Bakuran' was the in-thing at parties with 'screening' from a friend to assist you in getting a dance with a girl who was very sought after.

(Heh heh, naranasan ko ba ang binakuran? Pag magaling kang sumayaw kahit hindi ka masyadong maganda, mararanasan mong bakuran. Pero kung maganda ka at seksi at ang tugtog ay sweet, ang sayaw ay slowdrag, kapal ng bakod mo. Lalo pa at hindi mo alam itukod ang kamay mo sa balikat ng kasayaw, madedenggoy ka ng kasayaw. Iyon kasing pagtukod ng kamay ang unang itinuro sa amin ng mga kapatid na lalaki pagsasayaw ng slowdrag.)

Wack-Wack, the Sky Room in Jai-Alai, the penthouse at the Rufino Bldg. as well as Capri at the Sarmiento Bldg right opposite it were the favorite places for proms and balls. Sikat ang event if the Dyna Souls (dubbed the Beatles of the Philippines ), The Tilt Down Men (the Sotto brothers, Ti to, & Val, favored the Dave Clark 5), Hi-Jacks, the Electromaniacs (later Electros) or the Bad Habits was the 'combo' playing.

(Ay, dinig ko lang ang mga Wack Wack at Sky Room na iyan. At mga combo na tumutugtog sa sayawan. Kasi, sa mga party namin sa dorm, panay turntable lamang at 33, 45 na plaka lamang sa Raon ang gamit namin. Na ang laging tugtog sa boogie ay Calendar Girl.)

Other popular bands then were the Bits and Pieces ( after the Dave Clark 5 hit), Purple People, Versatiles (remember the late Bobby Lim), Technicolors (whose drummer Tony Tuviera is now the producer of Eat Bulaga), Red Fox (forerunner of Hotdog), Jungle Cats, Glenmores, Robins, Crystals , Phantoms, and the Downbeats (where most of the Juan de la Cruz band came from notably Pepe Smith or Joey Smith then)...

(Nabanggit ang drummer, ang kilala kong drummer ay si Tony Velarde, na crush ko pa talaga sa kahusayan. At ang kilala ko lang na grupo ay ang Jazz Friends na binubuo nina Lito Molina, Angel Pena at iba pa. Hindi ko malilimutan kung paano nila tugtugin ang Planting Rice. At basta jazz, ang nakatatak sa utak ko ay si James Depriest, na bumisita noon at pinanood namin. Tinugtog niya sa drums ang kantang What Is This Thing Called Love... this funny thing called love. Wow talaga!)

What about gate crashing a 'Tipar' (for party) and the ensuing rumble between feuding barkadas: Havocs, Combat, Axis, Amboys, Mobs & Exotics, meron pang kanya-kanyang busina (car honking ID)...

(Karaniwan sa mga nagge-gatecrash ay nakainom na. Alam mo, amoy chico kapag kasayaw mo. Lalo at walang sen-sen sa bibig. Alam mo na, sen-sen sa bibig! Borax sa sahig!)

Remember BMI (Baguio Military Institute)? That school was a dumping ground for kicked out students from Manila and kids that needed discipline. Let's not forget ang mga taga 'Baste' (San Sebastian) Ang daming siga noong araw.

(San Sebastian! Ang aming dormitoryo ay katabi nito. Isang bahagi ng aming kuwarto ang kaibayo ng isang bahagi ng gusali ng eskwelahan, kumbento siguro or whatever, na may nakatirang hindi namin alam kung mga istudyante. Ang mga ito ay nakikipagkawayan sa amin. Hanggang sa dumalaw na nga sa dormitoryo ang iba. May isang barkada rin na palagiang dumadalaw sa amin sa dorm. Iyon ang panahong ang usong kanta ay Seven Lonely Days, Seven Days, Balihai... For a time, naging mabuti kaming magkakaibigan. For a time...)

Alta Vista along Roxas Blvd. was the favorite place for wedding receptions at Php 8.50 per cover! Ngayon, kulang pang pambayad ito sa parking fee.

(Wow, mahal pala sa Alta Vista. Kaya pala, marami sa ikinasal na taga-dorm noon, Aristocrat lang ang nakaya ng pinag-ipunan nila.)

Special ringside seats for performances at the Araneta Coliseum were at P5.00 per. So with P20.00 you could safely invite someone and still have enough for a snack afterwards or a game of 'putt and putt' at the mini-golf place located at the back of Araneta. Among the more popular celebrities who performed at the Big Dome were Neil Sedaka, Anita Bryant, Teddy Randazzo, Nat King Cole, Jo Ann Campbell, Paul Anka, Johnny Mathis (dito yata nag-umpisa ang pagiging fan ni Bebe sa kanya na dala dala hanggang ngayon), Matt Monro, Gary Lewis & the Playboys, Dave Clark 5, Zombies, Peter and Gordon and many many more.

(Kami mismo, marami ring napanood sa Araneta noon. Holiday on Ice, Bayanihan Dancers. Mga circus. At ang Osmonds. Mahal din kung gusto mo nang malapit. Minsan nga, para makatipid sa pagkain, nagbaon kami ng siopao na binili sa Mamon Luk. Naku, hindi pala masarap kumain ng siopao na malamig. Lalo pa noon na may tsismis tungkol sa nakapalaman sa loob nito! Gagana ang imahinasyon mo kung ano ang kinakain mo.)

Noon 5 centavos sa mga bata (*libre pag kandong) at 10 centavos naman para sa matatanda ang bayad sa jeep. Manila and Suburbs ang lahat ng biyahe ng jeep noon na 3 seater lang (AC ang tawag nila dito) at talagang Upong Diyes lang ang sigaw ng driver.

(Nakatutuwang karanasan ko, dalaga pa ako noon, pag naisip ko ngayon, sa minsang pagsakay ko sa jeep noon at pagbabayad, sinabi ng drayber na may nagbayad na para sa akin, ayaw namang ituro kung sino sa aking mga kasakay. Noon, nagpormal pa ako at nainis, na dapat siguro ay ngumiti na lamang ako at nagpasalamat sa kung sinuman. Na kung alam ninyo ang joke tungkol sa isang lalaking nagtatanong sa isang babai kung anong oras na... ay kung anu-ano nang senaryo ang sumilid sa isip ng babai. Saka ko na ikukwento ang kasunod, heh heh heh!)

Sa Avenida Rizal at Sta. Cruz, Blumentritt, Tayuman, Espiritu Santo Church , Grace Park, Pasay-Taft, Dakota - Harrison, Paco-Taft, Sta. Ana Tulay at BBB-Monumento ang mga sikat na lugar. Did you get an opportunity to ride the G-Liner from San Juan to Quiapo? It would crawl up to the corner of N.. Domingo to pick up passengers. That's why we called it Gapang Liner.

(Tunay na gumagapang ito at malayong-malayo sa JD at MD. Pero ang suki naming sasakyan ng kasama ko sa opisina ay ang Super Transit dahil ang kompanya namin ay nasa Pennsylvania, na Leon Guinto na ngayon. At guapo ang inspektor dito. Kamukha ni Dindo Fernando. Noon, bihis na bihis sila at maayos. Disente kumbaga.)

Gas was very cheap then and they can afford to keep the motor running for 2 hours at a snail's pace. Gasoline prices then were at 25 centavos per liter and there were only two types of gas; Premium or Regular.. Caltex called their premium 'Boron' as advertised by that multi-colored dancing lights on top of the old San Miguel Ice Plant. Near those dancing lights was the big white kettle pouring hot chocolate on a giant cup. It was sponsored by Cocoa Ricoa. Esso named theirs Extra to 'put a Tiger in your tank'.

(Hanggang sa magkakotse kami sa pamilya, mura pa ang gasolina. May panahong sakay kami ng aming Beetle, bibili lang ng lanzones, iikutin pa namin ang Laguna Lake para makarating sa San Pablo. Hindi ba laking gamit ng gasolina iyon? Ngayon, hangga't maaari, huwag nang gumamit ng kotse at makipag-carpool na lang pag-uwi sa probinsiya para mag-attend ng mga miting ng kaklase.)

Yung Good Earth Emporium pwede ring idagdag sa mga magagandang shopping mall noong araw. Yung Manila Grand Opera house, Clover, Odeon, Roxan, Hollywood , Cinerama, Avenue, Universal, Dalisay, Ever, Galaxy, Ideal, State, Lyric, Capitol ang mga sikat na 'first run' na sinehan noon. Movie tickets were selling at P1.20 and P1.50 kung Advanced Road show (meaning kasabay sa international release). Kung medyo nagtitipid ka naman doon ka na lang sa 'second run' theatres for P0.85 lang double program pa mapapanood mo.

(May kilala ako. Weakness yata ng partner niya ay panonood ng sine. Kaya lahat ng sinehan sa Avenida at Cubao ay napanooran nila. First run, pero sa orchestra lang daw, butaca kumbaga, hindi balcony o palco. Paglabas ng sine ay kakain sila ng “scrimp” sandwich, ganoon i-pronounce noong waitress ang “shrimp” sa Valleson o bibingka sa Nena's sa Cubao. Kapag naman sinabing Cubao, siempre, Manila COD at ang pambihirang Christmas display nito pagsapit ng holiday season. By the way, nagtrabaho ako sa isang film exchange at kami ang nagpalabas ng blockbuster na “Ma Barker”. Sa Alcazar Bldg. kami sa Carriedo, kaya masasabi kong teritoryo namin ang Quiapo noon. Mula sa bintana ng aming opisina ay pinapanood namin ang nagbebenta ng mga “buy watch” at mansanas sa kariton, ang galing gumimik sa pagbibilang ng isinisilid sa supot, pagdating mo sa bahay, kulang! Pasyalan naming magkakaopisitna, kapag lunch break ang pagwi-window shopping ng bags at sapatos sa ShoeMart. Speaking of Manila Grand Opera House, hindi ko ito napasok noong araw, ngunit ngayon na converted na ito sa Manila Grand Opera Hotel, madalas na kaming maimbitahang kumain doon, mula noong inagurasyon nito, hanggang sa ngayon. Swerte lamang na kaibigan namin way, way back, ang nasa likod nito.)

Remember those second run theatres like Main , Times, Society, Scala, Globe, Esquire, Vista, Republic, Mayfair and Palace. Bodavil was still a hit during the early 50s where Opera House featured the Lopito, Patsy, the Lou Salvador clan, Toto, Chichay, Ike Lozada, Pabo, Cachupoy etc. while Clover Theatre featured Pilita Corrales, Wing Duo, Reycard Duet, Bobby Gonzales, Sunday Contreras (anak ni Pugo), Eddie Mesa, Pugak & Tugak, Chuchi, Aruray, Doro & Popoy.. Did you know that German Moreno started as a utility man at Clover Theatre and did bit parts until he was discovered later on by Sampaguita Pictures.

(Right! Si German Moreno ay nagpupunta sa aming opisina at kumukuha ng mga posters, trailers at still pictures para sa mga nirerentang pelikula namin, na panay imported, bihira pang nagpapalabas ng local noon, Dalisay at Life lamang.)

Sa Q.C ay sikat yung Max's Chicken, Aristocrat Cubao at Dayrit..

(Max nga ang favorite venue noon ng mga magboyfriend na karaniwang empleyado lamang, at sa Aristocrat naman karaniwan nang tumatama ang ipong pera nila para sa reception sa kasal.)

Ang dollar rate noon ay P3.70/1$ ang palitan. Kung medyo kapos ka e takbo muna kay Tambunting or A. Aguirre pawnshop.

(Ay, P2 to $1 nga. Pero, noon, may alam akong P4.00/$1 ang palitan. Secret...)

Ang Cosmos Sarsaparilla ay 5 centavos (my favorite blended with raw egg) at 10 Centavos ang Coke at Pepsi. Mayroon din Cosmos Orange kung ayaw mo ng Sarsi. Kung may extra ka e di Royal Tru-Orange na. Pero sikat din yung 7-Up, Lem-O-Lime, Canada Dry, Uva at Bireley's strawberry and pineapple.. Kalaban ng Cosmos noon ay Ideal at Avenue soft drinks. Remember Fress Gusto, Yes Cola, Grassland Milk, Choco Vim. Pag may sakit ka naman pinapa-inom lang sa iyo Royal Soda Water at soda crackers. Kaya naman pag galing natin e takbo kaagad sa intsik (yun ang tawag natin sa kanilang sari-sari store noon bago sila nag diversify sa mga malls, transport, food production) at bili ng Coke and junk foods.

(Noong high school, naaalaala kong may mission orange na hindi kasing tapang ng Royal ang lasa. Saka may isa pa na hindi carbonated, iyong Tru-Ade. Kami noon sa UE, favorite naming miryenda ay pineapple juice at hopiang munggo, malalaki ito, sa canteen sa loob. Kapag sa canteen sa bukana ng building, malapit sa Azcarraga, na may jukebox pa kung saan pinatutugtog namin ay Sweet and Gentle, ang order namin ay pancit na may kasamang toasted bread, saka coke. Pero ito ay kung may magbabayad o blow-out lamang sa amin. Malimit na ang kapatid ko na nagtatrabaho na noon ang nahahatak ko rito. Mahal kasi, e, istudyante lang kami, limang piso isang linggo ang baon, kasama na ang pasahe pauwi sa Malolos. Sa dorm nga, miryenda namin ay salted biscuit -skyflakes na ba ito?- na nilalagyan namin ng senorita condensed milk at saka coke nga.)

Pag Pasko madalas kami sa Sta Cruz para manood ng palabas sa Manila COD para sa Xmas season. Mas magaganda ang mga palabas pag Christmas kasi wala pang Metro Manila Film Fest noon kaya lahat ng sinehan pagandahan ng pelikula. Noon wala pang Chippy at nachos, ang merienda ay banana cue, camote que, palitaw, biko, pinipig, halo-halo, carioca, pilipit, butsi, hopiang hapon, hopiang munggo, hopiang baboy, bibingka, puto, cassava, cake o budin, suman at mani.

(Mas malaki yata ang display sa Cubao na COD noon. Dinadayo na ito ng lahat at dito na lumaki ang aking mga anak. Isinasama naming manood ng sine ang mga bata, pero panay pelikula lang ni Dolphy.)

Ang mansanas ay apat-piso ang benta sa Lawton Bus terminal at sa Avenida. Mas mahal pa yung local na chico na pineras. Ang grapes, pear, at apple ang karaniwang binebenta sa mga bus terminal na papuntang south (BLTB). Ang bus noon ay bukas lahat yung isang side kaya doon dumadaan ang mga pasahero. Puwede ka rin bumili nito sa Echague (now C. Palanca) tapos bili ka na rin ng hopia at mani. Mga sikat noon ay Kim Chong Tin at United Foods. Dito din nakakabili ng Chinese ham na por kilo or isang buo na nakabalot pa sa papel at plastic net.

(Excellente yata ang ngalan ng hamon na nabibili sa Exhague. Dito nga nakabibili ng mainit na hopia. Ang bus na bukas ang isang gilid ay karaniwang sasakyan ng mga papuntang South – Batangas at Quezon. Ganito ang sinakyan namin papuntang Candelaria, Quezon, ang first time kong pinayagan na makasama ng mga kaopisina at makipista sa ibang bayan. Hindi ko gustong maupo sa gilid, baka ako mahulog. Hindi ganito ang mga La Mallorca/Pambusco na sinasakyan namin sa may Divisoria, biyaheng Hagonoy, hihinto ng Malolos, pauwi. Pero, class ka kapag sa Phil. Rabbit ka sasakay na ang istasyon ay sa may Avenida Rizal. Kaya lang, sa crossing lang ng Malolos ka bababa at magdyi-dyip pa papuntang bayan, sunod traysikel pa para maihatid sa bahay. Kung may kasabay kang uuwi, at gusto mo namang mas mahaba ang biyahe, e, biyaheng Bulacan, Bulacan ang sakyan mo. Kasi dito, bawat bahay ay hinihintuan para sa mga bababa at sasakay. Pag nga daw paluwas ng Maynila naliligo pa iyong sasakay, e, hinihintay na ng bus. Exaggeration na siguro ito. Pero di ba, mas matagal ang biyahe, mas matagal kayong magkatabi at nag-uusap ng iyong kasabay?)

Ang sikat na mga Plaza noon ay Plaza Goiti, Plaza Miranda at Plaza Sta. Cruz. Huwag kalimutan ang Barbecue Plaza na may "Pula-Puti" at beer. Sa mga bakery sa Manila ay sikat yung Herran Bakery, Jo- Ni's, Hizon's (favorite ni Dolphy kahit noon pa), Sta. Romana Bakery (kung saan ako tumatakbo kahit baby pa ako para bumili ng masarap na pan de sal, tunay pa nuon, walang hangin).

(Hindi ko malilimutan ang lengua ng Hizon's, talagang parang natutunaw sa bibig, sa lambot! Nang hindi pa masyadong matrapik, madaling pumunta doon. Pero ngayon...)

Remember Halili Beer, Toddy chocolate drink in cans, Horlicks malted milk tablets; Halili bus, Super (dog logo) Transit, Yujuico, JD & MD buses; MM Liner, Medina Transit, Capistrano Transit, Pantranco, La Mallorca Pambusco buses and taxis, Golden Taxicab and Yellow Taxicab, Dollar Taxi.

(Hindi pa aircon ang mga taksi noon. Lagi pang bukas ang mga bintana. Hindi pa talamak ang hold-apan. Pero takot akong sumakay sa taksi nang nag-iisa, noon hanggang ngayon.)

MORE... MORE... MORE...